Sayıları yüzde 90 eridi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan son tarım istatistikleri, Türkiye’de eşek varlığında son 30 yılda yaşanan dramatik düşüşü ortaya koydu. 1991 yılında 943 bin 751 olan eşek sayısı, 2023 yılı itibarıyla yüzde 90’ın üzerinde azalarak 86 bin 455 olarak kayıtlara geçti. Bu tablo, tarım ve kırsal yaşamda önemli bir dönemin simgesi olan eşeklerin günümüzde giderek yok olduğunu gözler önüne serdi.

Verilere göre, eşek sayısında en yüksek iller Konya (6.238), Aydın (5.293), Mardin (4.585) ve Erzurum (4.431) olarak sıralandı. İç Anadolu ve Ege bölgeleri eşek sayısında öne çıkarken, Karadeniz ve Marmara bölgelerinde sayılar oldukça düşük kaldı. Karadeniz’deki illerde eşek sayısı üç haneli rakamları bile bulamazken, Rize’de sadece 1, Trabzon’da 6, Artvin’de 32, Giresun’da 25 ve Ordu’da 137 eşek tespit edildi. Samsun’da ise 1.332 eşek kayda geçti.

Yozgat’ta ise TÜİK verilerine göre 1.470 eşek bulunuyor. Çorum’da bu sayı 1.360 olarak kaydedildi. Uzmanlar, Karadeniz’de eşek sayısının düşük olmasını bölgenin dağlık yapısı, gelişmiş ulaşım olanakları ve tarımda traktör ile küçük motorlu araçların daha yaygın kullanılmasına bağlıyor.

TÜİK verilerindeki dikkat çeken bir diğer nokta ise bölgesel farklılıklar oldu. Ege ve İç Anadolu’da bağcılık, küçük ölçekli tarım ve kırsal taşımacılık hâlâ yaygın olduğundan eşekler daha fazla kullanılıyor. Karadeniz’de ise fındık ve çay tarımının makinelerle yapılabilmesi ve ulaşım altyapısının güçlü olması, eşek kullanımını büyük ölçüde azaltmış durumda. Türkiye’de eşek varlığında ciddi bir düşüş yaşanırken, İç Anadolu ve Ege bölgelerindeki bazı iller eşek kullanımını hala sürdürerek bu geleneksel hayvanın yaşatılmasına katkı sağlıyor.