Gıda zehirlenmelerine karşı bakanlıklardan peş peşe uyarılar

Son haftalarda Türkiye’nin çeşitli illerinde art arda görülen gıda zehirlenmesi vakaları, vatandaşlar arasında endişe yaratıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı, vatandaşları riskli gıdalar konusunda uyarırken, yetkililer özellikle doğadan toplanan zehirli bitkiler ve toplu yemek organizasyonlarındaki hijyen eksikliklerinin vakalardaki artışta etkili olduğunu vurguluyor.

ZEHİRLİ BİTKİLER VE ETİKETSİZ GIDALAR RİSK OLUŞTURUYOR

Uzmanlar, görünüşte masum görünen bazı bitkilerin güçlü toksinler içerdiğini belirtiyor. Bu maddeler kısa sürede görme kaybı, bilinç bulanıklığı ve solunum yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Bakanlık yetkilileri, etiketsiz, menşei belirsiz ve kayıt dışı ürünlerin tüketilmesinin tehlikeli olduğunu belirterek, internet ve sosyal medyada satışa sunulan “organik” veya “ev yapımı” ürünlerde denetim eksikliği riski bulunduğuna dikkat çekiyor.

TOPLU YEMEKLER ZEHİRLENMELERİN MERKEZİ

Son dönemdeki çok sayıda zehirlenme vakası, düğünler, eğlenceler, mevlit ve taziye yemekleri ile çeşitli yurtlardaki toplu yemeklerde yaşandı. Uzmanlar, vakalarda tek tencerede pişen yemeklerin uzun süre bekletilmesi, uygunsuz taşıma koşulları, çapraz bulaşma ve hijyen eksikliklerinin öne çıktığını belirtiyor.

DENETİMLER SIKLAŞTI, YAPTIRIMLAR ARTIYOR

Tarım ve Orman Bakanlığı, 81 ilde yürüttüğü denetimlerle toplu tüketim yerlerinin kayıt durumlarını, hijyen koşullarını ve muhafaza sıcaklıklarını yakından takip ediyor. 2025 yılı içinde yapılan 1 milyon 103 bin 52 denetimde uygunsuzluk tespit edilen işletmelere 25 bin 749 idari para cezası uygulanırken, toplam 2 milyar 206 milyon 162 bin 590 TL tutarında yaptırım kararı alındı ve 495 işletme hakkında suç duyurusunda bulunuldu.

İstanbul’da faaliyet gösteren 135 bin 717 gıda işletmesinde ise 192 bin 148 resmî kontrol gerçekleştirildi, 8.026 işletmeye idari para cezası uygulandı ve 79 dosya Cumhuriyet Başsavcılığına iletildi. Beşiktaş Ortaköy’deki 138 gıda işletmesine ise 202 adet resmî kontrol yapıldı.

EĞİTİM VE BİLİNÇLENDİRME ÇALIŞMALARI

Tarım ve Orman Bakanlığı, gıda okuryazarlığını artırmak için sosyal medya kampanyaları, okul eğitimleri ve işletmelerde bilgilendirme faaliyetleri yürütüyor. Türkiye, bu yıl Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi’nin #SafeSafe2Eat kampanyasına da katıldı.

ERKEN BİLDİRİMLE SALGINLAR TAKİP EDİLİYOR

Sağlık Bakanlığı’nın yürüttüğü “Gıda Kaynaklı Zehirlenmelerde Erken Bildirim Programı” sayesinde olası salgınlar hızlı şekilde takip ediliyor. Şikâyetler üzerine ürünlerden numune alınarak Halk Sağlığı Laboratuvarlarında inceleniyor; uygunsuzluk tespit edildiğinde hem savcılığa hem de ilgili kurumlara eş zamanlı bilgi iletiliyor.

VATANDAŞLARA ÖNEMLİ UYARILAR

Yemekler pişirildikten sonra en kısa sürede tüketilmeli, oda sıcaklığında uzun süre bekletilmemeli.

Sıcak tutulacak gıdalar 65°C’nin altına düşmemeli ve 3 saatten uzun süre bekletilmemeli.

Catering firmalarının Bakanlık İşletme Kayıt Belgesi kontrol edilmeli.

Çiğ ve pişmiş ürünler aynı ekipmanla hazırlanarak çapraz bulaşmaya yol açılmamalı.

Artan yemekler ertesi gün yeniden ısıtılarak servis edilmemeli.

Belirti gösteren kişiler (bulantı, karın ağrısı, halsizlik) hemen 112’ye yönlendirilmeli.

Toplu yemek sağlayan işletmeler her öğünden en az 72 saat numune saklamak zorunda.

Gıda Güvenliği İçin Temel Kurallar

Açıkta satılan gıdalar mümkün olduğunca tercih edilmemeli.

Doğadan toplanan mantar, meyve ve otlar uzman onayı olmadan tüketilmemeli.

Bozulmuş, şişmiş veya rengi değişmiş konserveler kesinlikle yenmemeli.

Şüpheli ürünler ALO 174 Gıda Hattı veya WhatsApp İhbar Hattı üzerinden bildirilmelidir.

Vakayla ilişkili ürün ve ambalajlar saklanmalıdır.

Vatandaşlar, gıda kaynaklı zehirlenmelere karşı hem kendi sağlığını korumak hem de olası salgınların önüne geçmek için bakanlıkların uyarılarına riayet etmeye çağrılıyor.