Mahkemeden çakar cezalarına emsal karar

Anayasa Mahkemesi (AYM), yetkisiz çakar kullanımına ilişkin trafik cezalarıyla ilgili önemli bir karara imza attı. Yüksek Mahkeme, ihlalin yalnızca fiili gerçekleştiren sürücüye uygulanabileceğine, ihlalden haberi olmayan araç sahiplerinin otomatik olarak cezalandırılamayacağına hükmetti.

Karar, Tokat 2’nci Sulh Ceza Hakimliğinin başvurusu üzerine, Karayolları Trafik Kanunu’nda yer alan; plaka, ışık, renk, sembol, şekil ve yazı gibi zorunlu işaretler ile yetkisiz ışıklı ve sesli uyarı cihazlarının kullanımına ilişkin düzenlemelerin Anayasa’ya uygunluğunun incelenmesi sonucu alındı. Başvuruda, suçun şahsiliği ilkesine aykırılık bulunduğu, araç sahibinin işlemediği bir fiilden sorumlu tutulamayacağı ve cezanın yalnızca ihlali yapan kişiye uygulanması gerektiği vurgulandı.

AYM: ANAYASA’YA AYKIRI
Anayasa Mahkemesi, ceza verilebilmesi için hukuka aykırı fiilin kanunda açıkça tanımlanması ve ilgili kişi tarafından işlendiğinin ortaya konulması gerektiğine dikkat çekti. Araç sahibi olmak ile ihlal arasında doğrudan bir illiyet bağı kurulamadığı belirtilirken, mevcut düzenlemenin Anayasa’nın 2’nci (hukuk devleti) ve 38’inci (suç ve cezaların şahsiliği) maddelerine aykırı olduğu sonucuna varıldı. EMSAL NİTELİĞİNDE
Bu gerekçelerle söz konusu hüküm iptal edildi. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren karar, kamuoyunda “çakar” olarak bilinen yetkisiz ışıklı ve sesli uyarı cihazlarına ilişkin trafik cezalarında sorumluluğun kapsamını netleştirmesi açısından emsal nitelik taşıyor. Kararla birlikte, denetimlerde cezaların doğrudan ihlali gerçekleştiren sürücülere yöneltilmesi gerektiği açıkça ortaya konulmuş oldu.