Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin ardından milyonlarca çalışan gözünü yeni bir düzenlemeye çevirdi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından üzerinde çalışılan “Mini EYT” formülü, 8 Eylül 1999 sonrasında sigorta girişi olan ancak prim günü eksikliği nedeniyle emekli olamayan vatandaşlar için yeni bir umut kapısı olarak görülüyor.
PRİM TAMAMLAMA VE KADEMELİ EMEKLİLİK FORMÜLÜ
Yeni düzenlemenin, hem prim gününü tamamlama imkânı sunması hem de kademeli emeklilik hakkı getirmesi bekleniyor. Böylece, EYT yasasının dışında kalan ancak sisteme çok yakın durumda olan yüz binlerce vatandaş için ara bir çözüm oluşturulacak.
Uzmanlara göre bu model, EYT kapsamına giremeyen ama sistemin hemen gerisinde kalan çalışanların mağduriyetini gidermeyi hedefliyor. Düzenleme ile birlikte prim eksiği olanlara alternatif tamamlama yolları açılacak; doğum, askerlik ve yurt dışı borçlanması imkanlarının kapsamı genişletilecek.
PRİM TAMAMLAMA YOLLARI ÇOĞALIYOR
Taslak çalışmada, eksik prim günlerinin tamamlanabilmesi için yeni seçenekler öne çıkıyor. Mevcut doğum ve askerlik borçlanmalarına ek olarak, belirli meslek gruplarına kısmi prim desteği verilmesi de gündemde.
Kadın çalışanların her doğum için üç yıla kadar olan borçlanma hakkının daha esnek hale getirilmesi, erkek çalışanlar içinse askerlik süresi boyunca isteğe bağlı sigorta imkanı tanınması üzerinde duruluyor. Ayrıca, isteğe bağlı sigorta ve kısa vadeli prim desteği gibi uygulamalarla çalışanların eksik günlerini tamamlama fırsatı sunulacak.
KAPSAM DAR, ETKİSİ BÜYÜK
Bakanlık kaynaklarına göre “Mini EYT” düzenlemesi geniş bir kesimi kapsamayacak, ancak etkisi büyük olacak. Özellikle 2000–2008 yılları arasında sigorta girişi yapan ve 7000 prim gününü dolduramayan vatandaşlara yönelik bir çözüm oluşturulacak.
Bu modelde yaş şartı korunacak, ancak prim eksiği bulunanlara belirli koşullarla erken emeklilik kapısı aralanacak. Böylece hem sosyal güvenlik sistemine yük bindirilmeden hem de EYT sonrası oluşan adaletsizlik giderilmiş olacak.
KADEMELİ EMEKLİLİK MODELİ ÖNE ÇIKIYOR
Mini EYT’nin en dikkat çeken unsuru, prim ve yaş kriterlerinin birlikte değerlendirildiği kademeli model olacak. Bu formüle göre, 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigorta girişi olan çalışanlar, tamamladıkları prim gününe göre yaş indirimiyle emekli olabilecek.
Yani, prim eksiği az olan veya uzun süredir çalışanlar sisteme daha erken veda etme şansına sahip olacak.
MECLİS GÜNDEMİNE GELİYOR Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın hazırlıklarını sürdürdüğü düzenleme, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile yürütülen mali yük analizlerinin ardından Meclis gündemine taşınacak. Planlamalara göre, düzenlemenin 2025 yılı bitmeden tamamlanması ve 2026 yılı başında yürürlüğe girmesi hedefleniyor.