10 ayda 50 bin mükellefe incelendi

Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında bu yılın ilk 10 ayında yaklaşık 50 bin mükellefe yönelik vergi incelemesi gerçekleştirdi. Yapılan incelemeler sonucunda önerilen vergi ve ceza tutarı 220 milyar lirayı aştı.

Bakanlık verilerine göre, vergilemede etkinliği artırmak amacıyla çok yönlü denetim mekanizmaları güçlendirilirken, kayıt dışı faaliyetlere yönelik artırımlı cezalar uygulanmaya başlandı. Akaryakıt sektöründeki kayıt dışılığın önüne geçmek için Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi devreye alınırken, vergi incelemelerinde yapay zeka destekli analiz sistemleri kullanıldı. Böylece riskli alanlar tespit edilerek denetimler yoğunlaştırıldı.

2025 yılında devreye giren e-İnceleme Sistemi ile denetim süreçleri dijital ortama taşındı. Bu kapsamda 83 bin mükellef “izaha davet” edildi ve toplam 6 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi.

Kurumlar vergisi beyannamelerine yönelik uygulanan “Beyanname Gözetim Programı” kapsamında 40 bin mükellef mercek altına alındı. Bu mükelleflerden 17 bin 437’si matrahlarını toplam 32 milyar lira artırdı.

“Yüksek Gelir Grupları Gözetim ve Uyum Programı” ile ilk kez gelir bildirmeyen 10 bin şirket ortağı riskli mükellef olarak belirlendi. Bunlardan 2 bin 843’ü matrah artırarak 15 milyar liralık gelir beyan etti.

Gayrimenkul satışlarında gerçek değer tespitini amaçlayan Mekânsal Veri Analizi Programı sayesinde son 6 ayda 1,2 milyar liralık ilave harç tahsil edildi.

Belge düzeni ve KDV oranlarının kontrolü için 2024’te 1 milyon 125 bin, 2025’in ilk 9 ayında ise 1 milyon 110 bin saha denetimi yapıldı. 2024’te yasalaşan hasılat tespiti uygulaması, bu yıldaki 253 bin denetimle etkin şekilde devreye alındı.

BEYANNAME SAYISI ARTTI: 473 BİN MÜKELLEF İLK KEZ BEYAN VERDİ

Beyanname sayıları ve beyan edilen gelirlerde bu yıl önemli bir artış yaşandı.
2024 yılına ait kira, ücret, menkul sermaye iradı ve diğer gelir türlerine yönelik beyanname sayısı yüzde 24 artarak 2 milyon 248 bine ulaştı. Hesaplanan vergi ise geçen yıla göre iki katına çıktı.

Bu yıl 473 bin mükellef ilk kez beyanname verirken, gayrimenkul sermaye iradı mükellef sayısı 2022’deki 2 milyon 250 binden Eylül 2025 itibarıyla 3 milyon 200 bine yükseldi.

Ticari, zirai ve serbest meslek kazancı için verilen gelir vergisi beyannameleri 2,7 milyonun üzerine çıkarken, bu kapsamda beyan edilen vergi tutarı yüzde 90 artış göstererek 143,7 milyar liraya ulaştı.

Gelir vergisi beyannamesi sayısı 2022’de 3,8 milyon iken, bu sayı 2023’te 4,4 milyona, 2024’te ise 5 milyona yükseldi. Program döneminde hesaplanan vergilerin her yıl iki kat artması dikkat çekti.